Sygnatura twórcy, twórcza sygnatura – autonomia podpisu artysty

dr Magdalena Janota-Bzowska
(Kolegium Edukacji Artystycznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa)

Sygnatura dzieła oznacza zwykle podpis autora, jego monogram lub znak graficzny złożony na pracy. Takie podpisanie dzieła jest najczęściej zwieńczeniem procesu kreacji.

W analizie dzieła sztuki interesujące jest to, w jaki sposób sygnatura zostaje ujawniona: na rewersie pracy, w mało widocznym miejscu, niezauważalnie, czy jako świadomie uwypuklony znak, skontrastowany pod względem koloru, linii lub formy i stanowiący element kompozycji. W tym kontekście ciekawym zjawiskiem jest charakterystyczne dla sztuki japońskiej komponowanie prac graficznych i malarskich z uwzględnieniem stempla identyfikującego artystę.

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku Wojciech Fangor zainicjował cykl prac zatytułowanych „Sygnatury”. Autor wykorzystał w nich zindywidualizowany zapis swojego nazwiska uzupełniony środkami artystycznymi znanymi z jego wcześniejszych realizacji. Pokrewnym działaniem artystycznym jest obecne w street arcie tagowanie. Wiąże się ono z koncepcją znakowania i identyfikacji autora z wykonanym obiektem artystycznym. W niektórych realizacjach można uznać, że sygnatura - podpis writtera – jest samodzielnym obiektem artystycznym.